दिल्ली,दि. 15 ऑगस्ट 2023( प्रजेचा विकास न्यूज प्रतिनिधी):-जगातील सर्वात मोठी लोकशाही आणि आता लोकसंख्येच्या बाबतीतही आपण जगात पहिल्या क्रमांकावर आहोत असे अनेकांचे मत आहे. एवढा मोठा देश, 140 कोटी देश, माझ्या बंधू-भगिनींनो, माझे कुटुंबीय आज स्वातंत्र्याचा सण साजरा करत आहेत. स्वातंत्र्याच्या या महान पावन सणानिमित्त मी देशातील करोडो लोकांना, भारतावर प्रेम करणाऱ्या, भारताचा आदर करणाऱ्या, भारताचा अभिमान बाळगणाऱ्या देशातील आणि जगातील करोडो लोकांना खूप खूप शुभेच्छा देतो.
पूज्य बापूंच्या नेतृत्वाखाली चाललेली असहकाराची चळवळ, सत्याग्रहाची चळवळ आणि भगतसिंग, सुखदेव, राजगुरू यांसारख्या अगणित वीरांचे बलिदान, देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी योगदान दिलेली नसेल अशी व्यक्ती त्या पिढीत क्वचितच असेल. . देशाच्या स्वातंत्र्यलढ्यात ज्यांनी योगदान दिले, त्याग केले, त्याग केले, तपश्चर्या केली, त्या सर्वांना मी आज आदरपूर्वक नमन करतो, त्यांचे अभिनंदन करतो. आज, 15 ऑगस्ट, महान क्रांतिकारक आणि आध्यात्मिक जीवनाचे प्रणेते श्री अरबिंदो यांची 150 वी जयंती पूर्ण होत आहे. हे वर्ष स्वामी दयानंद सरस्वती यांच्या 150 व्या जयंती वर्षाचे आहे. हे वर्ष राणी दुर्गावतीच्या 500 व्या जयंती वर्षाचे एक अतिशय शुभ मुहूर्त आहे, जो संपूर्ण देश मोठ्या थाटामाटात साजरा करणार आहे. या वर्षी मीराबाई हा भक्तियोगाचा प्रमुख असलेल्या मीराबाईंचा 525 वर्षांचा शुभ सण आहे. यावेळी आपण 26 जानेवारी साजरा करणार आहोत तो आपल्या प्रजासत्ताक दिनाचा 75 वा वर्धापन दिन असेल. अनेक संधी,
यावेळी नैसर्गिक आपत्तीने देशाच्या अनेक भागात अकल्पनीय संकट निर्माण केले. या संकटात ज्या कुटुंबांना त्रास सहन करावा लागला आहे त्यांच्याबद्दल मी माझ्या संवेदना व्यक्त करतो आणि आश्वासन देतो की राज्य-केंद्र सरकार एकत्रितपणे या सर्व संकटातून त्वरीत मुक्त होईल आणि नंतर जलद गतीने पुढे जाईल.
गेल्या काही आठवड्यात ईशान्येत, विशेषत: मणिपूर आणि भारताच्या इतर काही भागांत, पण विशेषत: मणिपूरमध्ये अनेकांना जीव गमवावा लागला, माता-मुलींच्या इज्जतीशी खेळले गेले, पण काही दिवस सतत शांततेच्या बातम्या येत आहेत. येताना देश मणिपूरच्या लोकांसोबत आहे. मणिपूरच्या लोकांनी गेल्या काही दिवसांपासून जो शांततेचा उत्सव कायम ठेवला आहे, तो देशाने पुढे नेला पाहिजे आणि शांततेतूनच तोडगा निघेल. आणि राज्य आणि केंद्र सरकार मिळून त्या समस्या सोडवण्यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न करत आहेत आणि यापुढेही करत राहतील.
जेव्हा आपण इतिहासाकडे पाहतो तेव्हा इतिहासात असे काही क्षण येतात जे आपली अमिट छाप सोडतात. आणि त्याचा प्रभाव शतकानुशतके टिकतो आणि काहीवेळा तो सुरुवातीला खूप लहान वाटतो, ही एक छोटीशी घटना वाटते, परंतु ती अनेक समस्यांचे मूळ बनते. आम्हाला आठवते की या देशावर 1000-1200 वर्षांपूर्वी आक्रमण झाले होते. एका छोट्याशा राज्याचा राजा पराभूत झाला. पण तेव्हा एक घटना भारताला हजार वर्षे गुलामगिरीत अडकवेल हेही माहीत नव्हते. आणि आपण गुलाम होत राहिलो, गुलाम होत राहिलो, गुलाम होत राहिलो. किती विरुद्ध वेळ आली असेल, ती हजार वर्षे.
घटना लहान असू शकते, परंतु ती हजारो वर्षांपासून प्रभाव टाकत आहे. पण आज मला हे नमूद करावेसे वाटते कारण या काळात भारताच्या वीरांना अशी भूमी नव्हती, असा एकही काळ नव्हता जेव्हा त्यांनी स्वातंत्र्याची ज्योत तेवत ठेवली नाही, बलिदानाची परंपरा जपली आहे. मां भारती साखळदंडातून मुक्त होण्यासाठी उभी राहिली, ती साखळदंड झटकत होती आणि देशाची स्त्री शक्ती, देशाची युवा शक्ती, देशातील शेतकरी, खेड्यातील लोक, देशातील मजूर, तिथे स्वातंत्र्याचे स्वप्न पाहू शकणारा भारतीय नव्हता, घेऊन जगू नका जे स्वातंत्र्य मिळवण्यासाठी मरायला तयार होते त्यांच्यासाठी मोठी फौज तयार होती. अनेक महापुरुष ज्यांनी आपली तारुण्य तुरुंगात घालवली ते आपल्या देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी आणि गुलामगिरीच्या बेड्या तोडण्यात व्यस्त होते.
सार्वजनिक जाणिवेचे ते व्यापक स्वरूप, त्याग आणि तपस्याचे ते व्यापक स्वरूप, लोकांमध्ये नवा विश्वास जागवणारा तो क्षण, अखेर 1947 साली देश स्वतंत्र झाला, हजारो वर्षांच्या गुलामगिरीनंतर देशवासीयांना त्यांची स्वप्ने पूर्ण होताना दिसली.
मी हजार वर्षांपूर्वी बोलतोय कारण, देशासमोर पुन्हा एकदा संधी चालून आली आहे, आपण अशा काळात जगत आहोत, अशा काळात आपण प्रवेश केला आहे आणि हे आपले भाग्य आहे की भारताला अमृतकलमध्ये अशी संधी मिळाली आहे. अमृतकालचे पहिले वर्ष आहे एकतर आपण तारुण्यात जगत आहोत किंवा माता भारतीच्या कुशीत जन्म घेतला आहे. आणि हा कालावधी, माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, माझे शब्द लिहून ठेवा, या काळात आपण काय करू, आपण कोणती पावले उचलू, आपण कोणते त्याग करू, आपण काय तपश्चर्या करू. सर्वजन हिताय, सर्वजन सुखाय, एकामागून एक निर्णय घेतील, त्यातून देशाचा येत्या एक हजार वर्षांचा सुवर्ण इतिहास अंकुरणार आहे. या काळात घडणाऱ्या घटना पुढील एक हजार वर्षांपर्यंत त्याचा प्रभाव निर्माण करणार आहेत.
गुलामगिरीच्या मानसिकतेतून बाहेर आलेला देश आज एका नव्या आत्मविश्वासाने, पाच जीवांना समर्पित होऊन पुढे जात आहे. नवीन संकल्प सिद्ध करण्यासाठी तो मनापासून काम करत आहे. माझी भारत माता जी कधी काळी ऊर्जेचे केंद्र होते, पण राखेच्या ढिगाऱ्यात गाडले गेले. 140 कोटी देशवासीयांच्या प्रयत्नाने, चेतनेने आणि उर्जेने ती भारतमाता पुन्हा एकदा जागृत झाली आहे. माँ भारती जागृत झाली आहे आणि मला स्पष्टपणे दिसत आहे मित्रांनो, हा काळ आम्ही गेल्या 9-10 वर्षात अनुभवला आहे. भारताच्या चेतनेकडे, भारताच्या सामर्थ्याकडे जगभर एक नवे आकर्षण, एक नवा विश्वास, नवी आशा निर्माण झाली आहे आणि भारतातून उगवलेल्या प्रकाशाच्या किरणांना जग स्वत:साठी एक प्रकाश म्हणून पाहत आहे. जगासमोर एक नवीन विश्वास जन्म घेत आहे. हे आपले नशीब आहे की आपल्याकडे अशा काही गोष्टी आहेत ज्या आपल्याला आपल्या पूर्वजांनी वारसा म्हणून दिल्या आहेत आणि सध्याच्या युगाने त्या निर्माण केल्या आहेत. आज आपल्याकडे लोकसंख्या आहे, आज आपल्याकडे लोकशाही आहे, आज आपल्याकडे विविधता आहे. लोकसंख्या, लोकशाही आणि विविधता या त्रिमूर्तीमध्ये भारताचे प्रत्येक स्वप्न साकार करण्याची क्षमता आहे. आज संपूर्ण जगातील देशांचे वय घसरत चालले आहे, जर ते कमी होत असेल तर भारत तरुणाईकडे उत्साहाने वाटचाल करत आहे. आज 30 वर्षांखालील लोकसंख्या जगात कोठेही सर्वाधिक आहे, त्यामुळे ही भारत मातेच्या कुशीत आहे, हा अत्यंत अभिमानाचा काळ आहे. हे माझ्या देशात आणि 30 वर्षांखालील तरुणांनो, माझ्या देशात करोडो हात, करोडो मेंदू, करोडो स्वप्ने, कोटी संकल्प, बंधू आणि भगिनींनो, माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, अपेक्षित परिणाम मिळवून आपण जगू शकू. . त्यात घट होत असेल, तर भारत उत्साही होऊन तरुणाईकडे वाटचाल करत आहे. आज ३० वर्षांखालील लोकसंख्या जगात कोठेही सर्वाधिक आहे, त्यामुळे ही भारत मातेच्या कुशीत आहे, हा अत्यंत अभिमानाचा काळ आहे. हे माझ्या देशात आणि 30 वर्षांखालील तरुणांनो, माझ्या देशात करोडो हात, करोडो मेंदू, करोडो स्वप्ने, कोटी संकल्प, बंधू आणि भगिनींनो, माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, अपेक्षित परिणाम मिळवून आपण जगू शकू. . त्यात घट होत असेल, तर भारत उत्साही होऊन तरुणाईकडे वाटचाल करत आहे. आज 30 वर्षांखालील लोकसंख्या जगात कोठेही सर्वाधिक आहे, त्यामुळे ही भारत मातेच्या कुशीत आहे, हा अत्यंत अभिमानाचा काळ आहे. हे माझ्या देशात आणि ३० वर्षांखालील तरुणांनो, माझ्या देशात करोडो हात, करोडो मेंदू, करोडो स्वप्ने, कोटी संकल्प, बंधू आणि भगिनींनो, माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, अपेक्षित परिणाम मिळवून आपण जगू शकू. .
अशा घटना देशाचे नशीब बदलतात. ही शक्ती देशाचे नशीब बदलते. भारत, आपण 1000 वर्षांची गुलामगिरी आणि येत्या 1000 वर्षांच्या भव्य भारताच्या मध्यावर उभे आहोत. अशा करारावर आपण उभे आहोत आणि त्यामुळे आता थांबायचे नाही, कोंडीत जगायचेही नाही.
हरवलेल्या वारशाचा अभिमान बाळगून, हरवलेली समृद्धी मिळवताना, आपण जे काही करू, कोणतेही पाऊल उचलू, कोणताही निर्णय घेऊ, तो पुढची 1000 वर्षे टिकणार आहे, यावर पुन्हा एकदा विश्वास ठेवूया. तेच भारताचे भाग्य लिहितात, आज मी माझ्या देशाच्या तरुणांना, माझ्या देशाच्या सुपुत्रांना हे सांगू इच्छितो, जे भाग्य आज माझ्या तरुणांना मिळाले आहे, ते भाग्य क्वचितच कुणाला मिळाले आहे, जे तुमच्याशी तुलना केली जाते. भाग्यवान आहे.
आणि म्हणून आम्ही ते गमावू इच्छित नाही. माझा युवाशक्तीवर विश्वास आहे, युवाशक्तीमध्ये क्षमता आहे आणि त्या युवाशक्तीला अधिक बळ देण्याची आमची धोरणे आणि आमच्या प्रथा आहेत.
आज माझ्या तरुणांनी भारताला जगातील पहिल्या तीन स्टार्टअप अर्थव्यवस्थांमध्ये स्थान मिळवून दिले आहे. जगातील तरुणांना आश्चर्य वाटते. भारताची ही ताकद पाहून भारताच्या या सामर्थ्याबाबत. आज जग हे तंत्रज्ञानावर आधारित आहे आणि येणारे युग हे तंत्रज्ञानाने प्रभावित होणार आहे आणि मग तंत्रज्ञानातील भारताची प्रतिभा नवीन भूमिका बजावणार आहे.
अलीकडेच, मी G-20 शिखर परिषदेसाठी बाली येथे गेलो होतो आणि बालीमध्ये, जगातील सर्वात समृद्ध देश, त्यांचे नेते, जगातील विकसित देश, मला भारताच्या डिजिटल इंडियाच्या यशाबद्दल, त्यातील बारकावे जाणून घेण्यासाठी उत्सुक होते. . प्रत्येकजण हा प्रश्न विचारत असे आणि जेव्हा मी त्यांना सांगायचो की भारताने जे चमत्कार केले आहेत ते फक्त दिल्ली, मुंबई, चेन्नईपुरते मर्यादित नाहीत, भारत जे चमत्कार करत आहे, अगदी माझ्या टियर-2, टियर-3 शहरातील तरुण आजही ते करत आहेत. माझ्या देशाचे भवितव्य घडवत आहेत. लहान ठिकाणचे माझे तरुण, आणि मी आज मोठ्या आत्मविश्वासाने सांगतो की देशाची ही नवीन क्षमता दिसून येत आहे आणि म्हणूनच मी म्हणतो की आपली छोटी शहरे आकाराने आणि लोकसंख्येने लहान असू शकतात. आपली ही छोटी शहरे, आपली शहरे आकाराने आणि लोकसंख्येने लहान असतील, पण त्यांच्याकडे असलेली आशा, आकांक्षा, प्रयत्न आणि प्रभाव या सगळ्यात दुसरं नाही, ती क्षमता त्यांच्यात आहे. नवीन अॅप्स, नवीन उपाय, तंत्रज्ञान उपकरणे. आता खेळाच्या जगाकडे बघा, मुले कोण आहेत, आज झोपडपट्टीतून बाहेर आलेली मुलं क्रीडा जगतात पराक्रम दाखवत आहेत. लहान खेड्यातील तरुण, लहान शहरे, आपली मुले-मुली आज चमत्कार दाखवत आहेत. आता बघा, माझ्या देशात 100 शाळा अशा आहेत जिथे मुले उपग्रह बनवत आहेत आणि ते सोडण्याची तयारी करत आहेत. आज हजारो टिंकरिंग लॅब नवीन शास्त्रज्ञांना जन्म देत आहेत. आज हजारो टिंकरिंग लॅब लाखो मुलांना विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाचा मार्ग स्वीकारण्यासाठी प्रेरणा देत आहेत. जिथे मुलं उपग्रह बनवून सोडण्याच्या तयारीत असतात. आज हजारो टिंकरिंग लॅब नवीन शास्त्रज्ञांना जन्म देत आहेत. आज हजारो टिंकरिंग लॅब लाखो मुलांना विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाचा मार्ग स्वीकारण्यासाठी प्रेरणा देत आहेत. जिथे मुलं उपग्रह बनवून सोडण्याच्या तयारीत असतात. आज हजारो टिंकरिंग लॅब नवीन शास्त्रज्ञांना जन्म देत आहेत. आज हजारो टिंकरिंग लॅब लाखो मुलांना विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाचा मार्ग स्वीकारण्यासाठी प्रेरणा देत आहेत.
मला माझ्या देशातील तरुणांना सांगायचे आहे की, संधींची कमतरता नाही, तुम्हाला पाहिजे तेवढ्या संधी, हा देश तुम्हाला आकाशापेक्षा जास्त संधी देण्यास सक्षम आहे.
आज, लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवरून, मला माझ्या देशाच्या माता, भगिनी आणि मुलींचे मनापासून अभिनंदन करायचे आहे. आज देश जिथे पोहोचला आहे, तिथे विशेष शक्ती जोडली जात आहे, माझ्या माता-भगिनींची शक्ती. आज देश प्रगतीच्या मार्गावर आहे, म्हणून मला माझ्या शेतकरी बंधू-भगिनींचे अभिनंदन करायचे आहे. आज मी माझ्या देशातील मजुरांना, माझ्या मजुरांना, माझ्या प्रिय कुटुंबियांना आणि अशा करोडो समुहाला नमन करतो. मी त्याचे अभिनंदन करत आहे. आज जो देश आधुनिकतेकडे वाटचाल करत आहे, जगाशी तुलना करता येणारी शक्ती आहे, त्यामागे माझ्या देशातील मजुरांचे मोठे योगदान आहे, आज काळ म्हणतो की लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवरून मी त्यांचे अभिनंदन करतो. मी त्यांना नमस्कार करतो आणि हे माझे कुटुंबीय, माझे 140 कोटी देशवासी, हे कामगार, रस्त्यावरचे विक्रेते, फुले आणि भाजीपाला विकणाऱ्यांचा आम्ही आदर करतो. माझ्या देशाला पुढे नेण्यात, माझ्या देशाला प्रगतीच्या नव्या उंचीवर नेण्यात व्यावसायिकांचा मोठा वाटा आहे. शास्त्रज्ञ असोत, अभियंता असोत, डॉक्टर असोत, परिचारिका असोत, शिक्षक असोत, प्राध्यापक असोत, विद्यापीठ असोत, गुरुकुल असोत, भारतमातेचे भवितव्य उज्वल करण्यासाठी सर्वजण आपापल्या पराक्रमाने काम करत आहेत.
राष्ट्रीय चेतना हा असा शब्द आहे जो आपल्याला चिंतांपासून मुक्त करतो. आणि आज ती राष्ट्रीय जाणीव हे सिद्ध करत आहे की भारताची सर्वात मोठी ताकद ही श्रद्धा आहे, भारताची सर्वात मोठी ताकद आहे ती श्रद्धा, आपला लोकांवरील विश्वास, लोकांचा सरकारवरचा विश्वास, लोकांचा देशावरील विश्वास, उज्ज्वल भविष्यावर आणि जगाचाही विश्वास आहे. भारत. हा विश्वास आपल्या धोरणांचा आहे, आपल्या प्रथेचा आहे. भारताचे उज्ज्वल भवितव्य आपण पुढे उचलत असलेल्या दृढ निश्चयी पावलांमुळे आहे.
माझ्या प्रिय कुटुंबीयांनो, हे निश्चित आहे की भारताची क्षमता आणि भारताच्या शक्यता आत्मविश्वासाच्या नवीन उंची ओलांडणार आहेत आणि आत्मविश्वासाच्या या नवीन उंचींना नवीन क्षमतेसह स्वीकारले पाहिजे. आज भारताला देशात G-20 शिखर परिषद आयोजित करण्याची संधी मिळाली आहे. आणि गेल्या एक वर्षापासून ज्या प्रकारे भारताच्या कानाकोपऱ्यात अशा अनेक G-20 कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात आले आहे, अनेक कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात आले आहे, त्यामुळे देशाच्या सामान्य माणसाच्या क्षमतेची जगाला जाणीव झाली आहे. भारतातील विविधतेची ओळख करून दिली आहे. जग भारतातील विविधतेकडे आश्चर्याने पाहत आहे आणि त्यामुळे भारताबद्दलचे आकर्षण वाढले आहे. भारताला जाणून घेण्याची आणि समजून घेण्याची इच्छा निर्माण झाली आहे. त्याचप्रमाणे तुम्ही पहा, निर्यात करा, आज भारताची निर्यात झपाट्याने वाढत आहे आणि मला असे म्हणायचे आहे की या सर्व बाबींच्या आधारे जगातील तज्ञ सांगत आहेत की आता भारत थांबणार नाही. जगातील कोणतीही रेटिंग एजन्सी भारताला अभिमान वाटेल. कोरोनाच्या काळानंतर जगाने नव्या कोनातून विचार करायला सुरुवात केली आहे. आणि दुसर्या महायुद्धानंतर, दुसर्या महायुद्धानंतर जगात ज्या प्रकारे नवीन जागतिक व्यवस्था आकारास आली, ते मी आत्मविश्वासाने पाहत आहे. मी स्पष्टपणे पाहू शकतो की कोरोना नंतर, एक नवीन जागतिक व्यवस्था, एक नवीन जागतिक व्यवस्था, एक नवीन भू-राजकीय समीकरण खूप वेगाने प्रगती करत आहे. भू-राजकीय समीकरणाचे सर्व अर्थ बदलत आहेत, व्याख्या बदलत आहेत. आणि माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, तुम्हाला अभिमान वाटेल. आज माझ्या 140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात. तुम्हाला अभिमान वाटेल, आज माझ्या 140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात. तुम्हाला अभिमान वाटेल, आज माझ्या 140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात. दुस-या महायुद्धानंतर जगात एक नवीन जागतिक व्यवस्था आकाराला आली होती. मी स्पष्टपणे पाहू शकतो की कोरोना नंतर, एक नवीन जागतिक व्यवस्था, एक नवीन जागतिक व्यवस्था, एक नवीन भू-राजकीय समीकरण खूप वेगाने प्रगती करत आहे. भू-राजकीय समीकरणाचे सर्व अर्थ बदलत आहेत, व्याख्या बदलत आहेत. आणि माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, तुम्हाला अभिमान वाटेल. आज माझ्या140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात. दुस-या महायुद्धानंतर जगात एक नवीन जागतिक व्यवस्था आकाराला आली होती. मी स्पष्टपणे पाहू शकतो की कोरोना नंतर, एक नवीन जागतिक व्यवस्था, एक नवीन जागतिक व्यवस्था, एक नवीन भू-राजकीय समीकरण खूप वेगाने प्रगती करत आहे. भू-राजकीय समीकरणाचे सर्व अर्थ बदलत आहेत, व्याख्या बदलत आहेत. आणि माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, तुम्हाला अभिमान वाटेल. आज माझ्या 140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात. तुम्हाला अभिमान वाटेल, आज माझ्या 140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात. तुम्हाला अभिमान वाटेल, आज माझ्या 140 कोटी देशवासियांनो, बदलत्या जगाला आकार देण्याची तुमची क्षमता दिसून येत आहे. तुम्ही एका वळणावर उभे आहात.
आणि कोरोनाच्या काळात भारताने ज्या प्रकारे देशाला पुढे नेले आहे, त्यावरून जगाने आपली क्षमता पाहिली आहे. जेव्हा जगाची पुरवठा साखळी उद्ध्वस्त झाली, मोठ्या अर्थव्यवस्थेवर दबाव आला, त्या वेळीही आपण म्हटलं होतं की जगाचा विकास बघायचा असेल तर तो मानवकेंद्रित, मानवी संवेदनांनी परिपूर्ण असला पाहिजे, आणि मग आपण जाऊन समस्यांवर योग्य तोडगा काढू आणि कोविडने आपल्याला शिकवले आहे किंवा जबरदस्ती केली आहे, परंतु आपण मानवी संवेदना सोडून जगाचे कल्याण करू शकत नाही.
आज भारत ग्लोबल साउथचा आवाज बनत आहे. भारताची समृद्धी आणि वारसा आज जगासाठी एक संधी बनत आहे. मित्रांनो, जागतिक अर्थव्यवस्थेत भारताचा सहभाग, जागतिक पुरवठा साखळी, मी पूर्ण विश्वासाने सांगतो, आज भारतात जी परिस्थिती निर्माण झाली आहे, आज भारताने जे कमावले आहे, ते जगात स्थिरतेची हमी घेऊन आले आहे. आता ना आमच्या मनात, ना माझ्या 140 कोटी कुटुंबीयांच्या मनात, ना जगाच्या मनात, काही जरा, काही पण, विश्वास निर्माण झाला आहे.
आता चेंडू आमच्या कोर्टात आहे, संधी सोडू नये, संधी सोडता कामा नये. मी भारतातील माझ्या देशवासियांचेही अभिनंदन करतो कारण माझ्या देशवासियांमध्ये समस्यांचे मूळ समजून घेण्याची क्षमता आहे आणि म्हणूनच 30 वर्षांच्या अनुभवानंतर माझ्या देशवासीयांनी 2014 मध्ये ठरवले की देशाला पुढे जाण्यासाठी स्थिर सरकार हवे आहे, मजबूत सरकार हवे आहे. गरज आहे, पूर्ण बहुमत असलेल्या सरकारची गरज आहे आणि देशवासीयांनी एक मजबूत आणि स्थिर सरकार स्थापन केले आहे. आणि तीन दशके, जो अनिश्चिततेचा काळ होता, जो अस्थिरतेचा काळ होता, देशाची राजकीय मजबुरीतून मुक्तता झाली.
आज देशाला असे सरकार आहे, ते जनतेच्या हितासाठी, देशाच्या समतोल विकासासाठी, जनतेच्या हितासाठी प्रत्येक क्षण आणि प्रत्येक पैसा समर्पित करत आहे आणि माझ्या सरकारचा आणि माझ्या देशवासीयांचा आदर जोडलेला आहे. आपल्या प्रत्येक निर्णयाला, आपल्या प्रत्येक दिशेला एकच निकष आहे, राष्ट्र प्रथम आणि राष्ट्र प्रथम, यातून दूरगामी परिणाम, सकारात्मक परिणाम होणार आहेत. देशात मोठ्या प्रमाणावर काम सुरू आहे. पण मी सांगू इच्छितो की 2014 मध्ये तुम्ही मजबूत सरकार बनवले आणि मी म्हणतो की तुम्ही 2014 आणि 2019 मध्ये सरकार बनवले, त्यामुळे मोदींना सुधारणा करण्याचे धैर्य मिळाले. तुम्ही असे सरकार बनवले की मोदींना सुधारणा करण्याची हिंमत आली. आणि जेव्हा मोदींनी एकामागून एक सुधारणा केल्या, तेव्हा माझे नोकरशाहीचे लोक, माझे लाखो हातपाय, जे सरकारचा एक भाग म्हणून भारताच्या कानाकोपऱ्यात कार्यरत आहेत, परिवर्तन घडवून आणण्याची जबाबदारी नोकरशाहीने अतिशय चोखपणे पार पाडली आहे आणि ते त्यांनी पार पाडून दाखवून दिले आहे आणि जनता आणि जनार्दन यांनी हातमिळवणी केली तर परिवर्तन घडत असल्याचेही दिसून येत आहे. आणि म्हणूनच सुधारणा, परफॉर्म, परिवर्तनाचा हा काळ आता भारताचे भविष्य घडवत आहे. आणि आमचा विचार देशाच्या त्या शक्तींना चालना देण्यावर आहे, जे येत्या हजार वर्षांचा पाया मजबूत करणार आहेत. जगाला युवाशक्तीची, युवा कौशल्यांची गरज आहे. आम्ही एक वेगळे कौशल्य मंत्रालय तयार केले आहे, ते केवळ भारताच्या गरजा पूर्ण करणार नाही, तर जगाच्या गरजा पूर्ण करण्याची क्षमताही त्यात आहे. आम्ही जलशक्ती मंत्रालयाची निर्मिती केली. त्यांनी मंत्रालयाच्या रचनेचेही विश्लेषण केले तर या सरकारचे मन आणि मेंदू तुम्हाला चांगल्या पद्धतीने समजू शकेल. आम्ही जलशक्ती मंत्रालय तयार केले आहे, हे जलशक्ती मंत्रालय आमचे आहे, शुद्ध पिण्याचे पाणी आपल्या देशातील प्रत्येक देशवासीयापर्यंत पोहोचेल, पर्यावरणाचे रक्षण करण्यासाठी आम्ही जलसंवेदनशील प्रणाली विकसित करण्यावर भर देत आहोत. आपल्या देशात कोरोनानंतर जग सर्वांगीण आरोग्य सेवेच्या शोधात आहे, ही काळाची गरज आहे. आम्ही स्वतंत्र आयुष मंत्रालय तयार केले आणि आज योग आणि आयुष जगामध्ये लहरी आहेत.
जगाशी असलेल्या आपल्या बांधिलकीमुळेच जगाने आपल्याकडे लक्ष दिले आहे. आपली ही क्षमता आपणच नाकारली तर जग कसे स्वीकारणार? पण मंत्रालय स्थापन झाल्यावर त्याची किंमतही जगाला समजली. मत्स्यव्यवसाय आमचा इतका मोठा समुद्रकिनारा, आमचे कोट्यवधी मच्छीमार बंधू-भगिनी, त्यांचे कल्याणही आमच्या हृदयात आहे आणि म्हणूनच आम्ही मत्स्यव्यवसाय, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसायासाठी स्वतंत्र मंत्रालये निर्माण केली आहेत, जेणेकरून समाजाने अशा लोकांना आधार द्यावा. मागे राहिले होते. देशात सरकारी अर्थव्यवस्थेचे काही भाग आहेत, परंतु समाजाच्या अर्थव्यवस्थेचा एक मोठा भाग सहकार चळवळ आहे. सहकार मंत्रालयाची निर्मिती केली गेली आणि ते आपल्या सहकारी संस्थांच्या माध्यमातून आपले जाळे पसरवत आहे जेणेकरून गरीबातील गरीबांचे ऐकले जाईल. त्याच्या गरजा पूर्ण व्हायला हव्यात आणि त्याही एका छोट्या घटकाचा भाग होऊन राष्ट्राच्या विकासात योगदान देऊ शकतात. सहकारातून समृद्धीचा मार्ग स्वीकारला आहे.
2014 मध्ये आपण आलो तेव्हा जागतिक अर्थव्यवस्थेत आपण 10 व्या क्रमांकावर होतो आणि आज 140 कोटी देशवासीयांच्या प्रयत्नांचे फळ मिळाले आहे की आपण जागतिक अर्थव्यवस्थेत 5 व्या क्रमांकावर पोहोचलो आहोत. आणि जेव्हा भ्रष्टाचाराचा राक्षस देशावर थैमान घालत होता, तेव्हा लाखो कोटींचे घोटाळे अर्थव्यवस्थेला हादरवत होते, तसे हे घडलेले नाही; आम्ही गळती थांबवली, एक मजबूत अर्थव्यवस्था निर्माण केली, आम्ही गरीबांच्या कल्याणासाठी जास्तीत जास्त पैसा खर्च करण्याचा प्रयत्न केला. आणि आज मी देशवासियांना सांगू इच्छितो की जेव्हा देश आर्थिकदृष्ट्या संपन्न होतो तेव्हा केवळ तिजोरी भरत नाही, देशाची ताकद वाढते. देशवासीयांची शक्ती वाढते आणि तिजोरीतील एक-एक पैसा जनतेच्या हितासाठी खर्च करण्याचा संकल्प प्रामाणिकपणे घेणारे सरकार असेल तर त्याचे परिणाम काय असतील. तिरंग्याच्या साक्षीने लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवरून मी माझ्या देशवासियांना 10वर्षांचा लेखाजोखा देत आहे. आकडे पाहून तुम्हाला एवढा मोठा बदल, एवढी मोठी ताकद जाणवेल. 10 वर्षांपूर्वी भारत सरकारकडून 30 लाख कोटी रुपये राज्यांमध्ये जात होते. गेल्या 9 वर्षांत हा आकडा 100 लाख कोटींवर पोहोचला आहे.
स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या विकासासाठी यापूर्वी भारत सरकारच्या तिजोरीतून 70 हजार कोटी रुपये खर्च होत होते, आज ते 3 लाख कोटींहून अधिक जात आहेत. यापूर्वी गरिबांची घरे बांधण्यासाठी 90 हजार कोटी रुपये खर्च केले जात होते, आज त्यात 4 पटीने वाढ झाली असून गरिबांची घरे बांधण्यासाठी 4 लाख कोटींहून अधिक खर्च होत आहे. आधी गरीबांना स्वस्तात युरिया मिळतो. जगातील काही बाजारपेठेत ज्या युरियाच्या पिशव्या 3,000 रुपयांना विकल्या जातात, माझ्या शेतकऱ्यांना युरियाची ती पोती 300 रुपयांना मिळाली आणि त्यामुळेच देशातील सरकार माझ्या शेतकऱ्यांना युरियावर 10 लाख कोटी रुपयांची सबसिडी देत आहे. माझ्या देशातील तरुणांना स्वयंरोजगारासाठी, त्यांच्या व्यवसायासाठी, त्यांच्या व्यवसायासाठी 20 लाख कोटी रुपये दिले आहेत. 8 कोटी लोकांनी नवीन व्यवसाय सुरू केला आहे आणि 8 कोटी लोकांनी व्यवसाय सुरू केला आहे, असे नाही की प्रत्येक व्यावसायिकाने एक किंवा दोन केले आहेत. लोकांना रोजगार दिला आहे. मुद्रा योजनेचा लाभ घेतलेल्या 8 कोटी नागरिकांमध्ये 8-10 कोटी नवीन लोकांना रोजगार देण्याची क्षमता आहे. एमएसएमईंना सुमारे साडेतीन लाख कोटी रुपयांच्या मदतीतून, त्यांना कोरोनाच्या संकटातही बुडू दिले नाही, त्यांना मरू दिले नाही, त्यांना बळ दिले गेले. वन रँक वन पेन्शन ही माझ्या देशाच्या सैनिकांसाठी आदराची बाब होती, आज भारताच्या तिजोरीतून 70 हजार कोटी रुपये पोहोचले आहेत. माझे निवृत्त लष्करी वीर त्यांच्या कुटुंबीयांच्या खिशात पोचले आहेत. मी सर्व श्रेणींमध्ये फक्त काही सूचीबद्ध केले आहेत, मला जास्त वेळ घ्यायचा नाही. प्रत्येक वर्गात, पूर्वीपेक्षा कितीतरी पटीने अधिक पैसा देशाच्या विकासासाठी, प्रत्येक कानाकोपऱ्यात रोजगार निर्माण करण्यासाठी, प्रत्येक पैसा भारताचे भाग्य बदलण्यासाठी वापरला गेला पाहिजे आणि म्हणूनच आम्ही काम केले आहे. त्याला मरू दिले नाही, त्याला बळ दिले गेले. वन रँक वन पेन्शन ही माझ्या देशाच्या सैनिकांसाठी आदराची बाब होती, आज भारताच्या तिजोरीतून 70 हजार कोटी रुपये पोहोचले आहेत. माझे निवृत्त लष्करी वीर त्यांच्या कुटुंबीयांच्या खिशात पोचले आहेत. मी सर्व श्रेणींमध्ये फक्त काही सूचीबद्ध केले आहेत, मला जास्त वेळ घ्यायचा नाही. प्रत्येक वर्गात, पूर्वीपेक्षा कितीतरी पटीने जास्त पैसा देशाच्या विकासासाठी, प्रत्येक कानाकोपऱ्यात रोजगार निर्माण करण्यासाठी, प्रत्येक पैसा भारताचे भाग्य बदलण्यासाठी वापरला गेला पाहिजे आणि म्हणूनच आम्ही काम केले आहे. त्याला मरू दिले नाही, त्याला बळ दिले गेले. वन रँक वन पेन्शन ही माझ्या देशाच्या सैनिकांसाठी आदराची बाब होती, आज भारताच्या तिजोरीतून 70 हजार कोटी रुपये पोहोचले आहेत. माझे निवृत्त लष्करी वीर त्यांच्या कुटुंबीयांच्या खिशात पोचले आहेत. मी सर्व श्रेणींमध्ये फक्त काही सूचीबद्ध केले आहेत, मला जास्त वेळ घ्यायचा नाही. प्रत्येक वर्गात, पूर्वीपेक्षा कितीतरी पटीने अधिक पैसा देशाच्या विकासासाठी, प्रत्येक कानाकोपऱ्यात रोजगार निर्माण करण्यासाठी, प्रत्येक पैसा भारताचे भाग्य बदलण्यासाठी वापरला गेला पाहिजे आणि म्हणूनच आम्ही काम केले आहे. मला जास्त वेळ घ्यायचा नाही. प्रत्येक वर्गात, पूर्वीपेक्षा कितीतरी पटीने जास्त पैसा देशाच्या विकासासाठी, प्रत्येक कानाकोपऱ्यात रोजगार निर्माण करण्यासाठी, प्रत्येक पैसा भारताचे भाग्य बदलण्यासाठी वापरला गेला पाहिजे आणि म्हणूनच आम्ही काम केले आहे. मला जास्त वेळ घ्यायचा नाही. प्रत्येक वर्गात, पूर्वीपेक्षा कितीतरी पटीने अधिक पैसा देशाच्या विकासासाठी, प्रत्येक कानाकोपऱ्यात रोजगार निर्माण करण्यासाठी, प्रत्येक पैसा भारताचे भाग्य बदलण्यासाठी वापरला गेला पाहिजे आणि म्हणूनच आम्ही काम केले आहे.
एवढेच नाही तर आपण केलेल्या या सर्व प्रयत्नांचे फलित म्हणजे आज माझ्या 5 वर्षांच्या कार्यकाळात 5 वर्षात माझे13.5 कोटी गरीब बंधू-भगिनी समाजाच्या साखळ्या तोडून नवीन मध्यमवर्गाच्या रूपात बाहेर आले आहेत. गरिबी यापेक्षा मोठे समाधान जीवनात असूच शकत नाही.
आणि जेव्हा 13.5 कोटी लोक गरिबीच्या या समस्येतून बाहेर आले, तेव्हा त्यांना कोणत्या योजनांनी मदत केली, त्यांना घरबांधणी योजनेचा लाभ मिळाला, पीएम स्वानिधीचे 50 हजार कोटी रुपये रस्त्यावरील विक्रेत्यांपर्यंत पोहोचले. येत्या काही दिवसांत आम्ही येत्या विश्वकर्मा जयंतीला आणखी एक कार्यक्रम राबवणार आहोत, या विश्वकर्मा जयंतीला पारंपारिक कौशल्याने जगणाऱ्या, साधने आणि स्वत:च्या हाताने काम करणाऱ्या लोकांना आम्ही सुमारे 13-15 हजार कोटी रुपये देणार आहोत. , मुख्यतः ओबीसी समाजातील. आमचे सुतार, आमचे सोनार, आमचे गवंडी, आमचे कपडे धुण्याचे कामगार, आमचे नाई, भाऊ आणि बहिणी, कुटुंबे, अशा लोकांना नवीन बळ देण्यासाठी आम्ही येत्या महिन्यात विश्वकर्मा जयंतीच्या दिवशी विश्वकर्मा योजना सुरू करणार आहोत आणि सुमारे 13-15 हजार कोटी रुपयांपासून ती सुरू करणार आहोत. पीएम किसान सन्मान निधीमध्ये आम्ही 2.5 लाख कोटी रुपये थेट माझ्या देशातील शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा केले आहेत. प्रत्येक घरात शुद्ध पाणी पोहोचावे यासाठी आम्ही जल जीवन मिशनवर दोन लाख कोटी रुपये खर्च केले आहेत. आम्ही आयुष्मान भारत योजना सुरू केली आहे जेणेकरून गरिबांना आजारपणामुळे रुग्णालयात जाणाऱ्या त्रासातून सुटका मिळावी. त्याला औषधे मिळाली पाहिजे, त्याच्यावर उपचार झाले पाहिजेत, ऑपरेशन सर्वोत्तम रुग्णालयात झाले पाहिजे, आयुष्मान भारत योजनेत आम्ही 70 हजार कोटी रुपये खर्च केले आहेत. पशुधन कोरोना लसीबद्दल देशाच्या लक्षात आहे, 40 हजार कोटी रुपये खर्च झाले, परंतु तुम्हाला हे जाणून आनंद होईल की आम्ही पशुधन वाचवण्यासाठी पशुधनाच्या लसीकरणासाठी सुमारे 15 हजार कोटी रुपये खर्च केले आहेत. त्याच्यापासून सुटका करण्यासाठी. त्याला औषधे मिळाली पाहिजे, त्याच्यावर उपचार झाले पाहिजेत, ऑपरेशन सर्वोत्तम रुग्णालयात झाले पाहिजे, आयुष्मान भारत योजनेत आम्ही 70 हजार कोटी रुपये खर्च केले आहेत. पशुधन कोरोना लसीबद्दल देशाच्या लक्षात आहे, 40 हजार कोटी रुपये खर्च झाले, परंतु तुम्हाला हे जाणून आनंद होईल की आम्ही पशुधन वाचवण्यासाठी पशुधनाच्या लसीकरणासाठी सुमारे 15 हजार कोटी रुपये खर्च केले आहेत. त्याच्यापासून सुटका करण्यासाठी. त्याला औषधे मिळाली पाहिजे, त्याच्यावर उपचार झाले पाहिजेत, ऑपरेशन सर्वोत्तम रुग्णालयात झाले पाहिजे, आयुष्मान भारत योजनेत आम्ही 70 हजार कोटी रुपये खर्च केले आहेत. पशुधन कोरोना लसीबद्दल देशाच्या लक्षात आहे, 40 हजार कोटी रुपये खर्च झाले, परंतु तुम्हाला हे जाणून आनंद होईल की आम्ही पशुधन वाचवण्यासाठी पशुधनाच्या लसीकरणासाठी सुमारे 15 हजार कोटी रुपये खर्च केले आहेत.
जनऔषधी केंद्रांनी देशातील ज्येष्ठ नागरिकांना, देशातील मध्यमवर्गीय कुटुंबांना नवे बळ दिले आहे. संयुक्त कुटुंबात कोणाला मधुमेह झाला तर 50-60 हजारांचे बिल येणे स्वाभाविक होते. जनऔषधी केंद्रातून बाजारात 100 रुपयांना मिळणारी औषधे आम्ही 10, 15, 20 रुपयांना दिली. आणि आज देशातील 1000 जनऔषधी केंद्रांमधून अशा लोकांच्या खिशात सुमारे 20 कोटी रुपये शिल्लक आहेत ज्यांना या आजारांसाठी औषधांची गरज आहे. आणि हे बहुतेक मध्यमवर्गीय कुटुंबातील लोक आहेत. पण आज त्याचे यश पाहून मी देशवासियांना सांगू इच्छितो की, आम्ही विश्वकर्मा योजनेद्वारे समाजातील त्या घटकाला स्पर्श करणार आहोत. आता देशातील 10,000 जनऔषधी केंद्रांमधून, आम्ही येत्या काही दिवसांत 25,000 जनऔषधी केंद्रांचे लक्ष्य घेऊन काम करणार आहोत.
जेव्हा देशात गरिबी कमी असते, तेव्हा देशातील मध्यमवर्गीयांची शक्ती खूप वाढते. आणि मी तुम्हाला खात्री देतो की येत्या पाच वर्षांत देश पहिल्या तीन जागतिक अर्थव्यवस्थांमध्ये आपले स्थान घेईल, याची मोदींची हमी आहे, ती नक्कीच होईल. आज गरिबीतून बाहेर आलेले 13.5 कोटी लोक एक प्रकारे मध्यमवर्गीय शक्ती बनले आहेत. जेव्हा गरिबांची क्रयशक्ती वाढते तेव्हा मध्यमवर्गीयांची व्यावसायिक शक्ती वाढते. जेव्हा गावाची क्रयशक्ती वाढते तेव्हा शहर आणि शहराची आर्थिक व्यवस्था अधिक वेगाने चालते. आणि हे एकमेकांशी जोडलेले आपले पृथ्वी चक्र आहे. त्याला बळ देऊन पुढे जायचे आहे.
शहराच्या आत राहणारे अशक्त लोक, न बोलता राहतो तो त्रास. मध्यमवर्गीय कुटुंबे स्वतःच्या घराचे स्वप्न पाहत आहेत. त्यासाठीही येत्या काही वर्षांसाठी आम्ही एक योजना घेऊन येत आहोत आणि त्यात माझे कुटुंबीय जे शहरात राहतात पण भाड्याच्या घरात राहतात, झोपडपट्टीत राहतात, चाळीत राहतात, अनधिकृत वसाहतींमध्ये राहतात. माझ्या कुटुंबातील सदस्यांना स्वत:चे घर बांधायचे असेल, तर त्यांना बँकेकडून मिळणाऱ्या कर्जाच्या व्याजात सवलत देऊन लाखो रुपयांची मदत करण्याचा निर्णय घेतला आहे. माझ्या मध्यमवर्गीय कुटुंबाची आयकर मर्यादा दोन लाखांवरून सात लाखांपर्यंत वाढवली, तर सर्वात मोठा फायदा पगारदार वर्गाला, माझ्या मध्यमवर्गीयांना होईल. 2014 पूर्वी इंटरनेट डेटा खूप महाग होता. आता जगातील सर्वात स्वस्त इंटरनेट डेटावर खर्च होत आहे, प्रत्येक कुटुंबाचे पैसे वाचवले जात आहेत.
कोरोनानंतर जगाचा उदय झालेला नाही, युद्धाने पुन्हा नवी समस्या निर्माण केली आहे. आज जग महागाईच्या संकटाचा सामना करत आहे. महागाईने संपूर्ण जगाच्या अर्थव्यवस्थेला वेठीस धरले आहे. जगातून गरजेचा मालही आपण आणतो, त्यामुळे आपण माल आयात करतो, हे आपले दुर्दैव आहे की आपल्याला महागाईनेही आयात करावी लागते. त्यामुळे हे सारे जग महागाईने ग्रासले आहे.
महागाई नियंत्रणात आणण्यासाठी भारताने सर्वतोपरी प्रयत्न केले आहेत. मागील कालावधीच्या तुलनेत आम्हाला काही प्रमाणात यशही मिळाले आहे, परंतु आम्ही इतके समाधानी राहू शकत नाही. आपल्या गोष्टी जगापेक्षा चांगल्या आहेत असे आपण विचार करू शकत नाही, माझ्या देशवासीयांवर महागाईचा भार कमी करण्यासाठी मला या दिशेने अधिक पावले उचलावी लागतील. आणि आम्ही ते पाऊल उचलत राहू. माझे प्रयत्न सुरूच राहतील.
आज देश अनेक क्षमतांनी पुढे जात आहे. देश आधुनिकतेकडे वाटचाल करण्याचे काम करत आहे. आज देश अक्षय ऊर्जेवर काम करत आहे, आज देश ग्रीन हायड्रोजनवर काम करत आहे, देशाची अंतराळातील क्षमता वाढत आहे. त्यामुळे खोल समुद्र मोहिमेतही देश यशस्वीपणे पुढे जात आहे. देशात रेल्वे आधुनिक होत आहे, त्यामुळे वंदे भारत बुलेट ट्रेनही आज देशात कार्यरत आहे. प्रत्येक गावात पक्के रस्ते होत असतील तर इलेक्ट्रिक बसेस, आज देशात मेट्रोचे बांधकामही केले जात आहे. आज प्रत्येक गावात इंटरनेट पोहोचत आहे, त्यामुळे देशही क्वांटम कॉम्प्युटरसाठी काम करत आहे. नॅनो युरिया आणि नॅनो डीएपीवर काम केले जात आहे आणि दुसरीकडे आम्ही सेंद्रिय शेतीवरही भर देत आहोत. आज शेतकरी उत्पादक संघ (FPO) बांधला जात आहे, म्हणून आम्हाला सेमीकंडक्टर्स देखील तयार करायचे आहेत. दिव्यांगजनांसाठी सुलभ भारत निर्माण करण्यासाठी आम्ही काम करत असताना, आम्ही माझ्या दिव्यांगजनांना पॅरालिम्पिकमध्ये भारताचा तिरंगा ध्वज फडकवण्यास सक्षम करत आहोत. आम्ही खेळाडूंना विशेष प्रशिक्षण देत आहोत.
आज भारत जुनी विचारसरणी आणि जुना पॅटर्न सोडून उद्दिष्टे साध्य करण्याच्या दृष्टीनं पुढे जात आहे. आणि जेव्हा मी म्हणतो की ज्याची पायाभरणी आमच्या सरकारने केली आहे, त्याचे उद्घाटनही आमच्या काळात होते. मी आज ज्या पायाभरणी करत आहे त्याचे उद्घाटन करणे हे तुम्ही सर्व माझ्या नशिबात सोडले आहे. आपली कार्यसंस्कृती, मोठा विचार करणे, दूरचा विचार करणे, सर्वांच्या हिताचा आणि सर्वांसाठी आनंदाचा विचार करणे ही आपली कार्यशैली राहिली आहे. आणि विचारापेक्षा जास्त, केवळ संकल्पापेक्षा अधिक कसे साध्य करायचे, या ऊर्जेने आपण काम करतो. स्वातंत्र्याच्या अमृत महोत्सवात 75 हजार अमृत सरोवर करण्याचा संकल्प आम्ही केला होता. त्यावेळी प्रत्येक जिल्ह्यात 75 अमृत सरोवर करण्याचा संकल्प आम्ही केला होता. सुमारे 50-55 हजार अमृत सरोवरची कल्पना आली. मात्र आज जवळपास 75 हजार अमृत सरोवर उभारणीचे काम सुरू आहे. हे स्वतःच एक मोठे कार्य आहे. मनुष्यबळ आणि जलशक्तीची ही शक्ती भारताच्या पर्यावरणाच्या रक्षणासाठीही उपयुक्त ठरणार आहे. 18,000 गावांना वीज उपलब्ध करून देणे, जनधन बँक खाती उघडणे, मुलींसाठी शौचालये बांधणे, ही सर्व उद्दिष्टे वेळेआधी पूर्ण ताकदीने पूर्ण केली जातील. आणि भारत जेव्हा एखादा निर्णय घेतो तेव्हा त्याची पूर्तता करतो, हेच आपला ट्रॅक रेकॉर्ड सांगतो. मुलींसाठी स्वच्छतागृहे बांधून सर्व उद्दिष्टे पूर्ण ताकदीने वेळेपूर्वी पूर्ण होतील. आणि भारत जेव्हा एखादा निर्णय घेतो तेव्हा त्याची पूर्तता करतो, हेच आपला ट्रॅक रेकॉर्ड सांगतो. मुलींसाठी स्वच्छतागृहे बांधून सर्व उद्दिष्टे पूर्ण ताकदीने वेळेपूर्वी पूर्ण होतील. आणि भारत जेव्हा एखादा निर्णय घेतो तेव्हा त्याची पूर्तता करतो, हेच आपला ट्रॅक रेकॉर्ड सांगतो.
200 कोटींचे लसीकरणाचे काम. जग विचारते ना, 200 कोटी ऐकतात, डोळे पाणावतात, एवढं मोठं काम. माझ्या देशाच्या अंगणवाडी सेविका, आमच्या आशा वर्कर, आमच्या आरोग्य सेविकांनी हे दाखवून दिले आहे. ही माझ्या देशाची ताकद आहे. 5-G आणला, माझा देश 5-G आणणारा जगातील सर्वात वेगवान देश आहे. आम्ही 700 हून अधिक जिल्ह्यांमध्ये पोहोचलो आहोत. आणि आता 6-G साठी देखील तयारी करत आहे. आम्ही एक टास्क फोर्स बनवला आहे. अक्षय ऊर्जा आम्ही लक्ष्यापेक्षा पुढे सरकलो आहोत. 2030 पर्यंत अक्षय ऊर्जेसाठी आम्ही जे लक्ष्य ठेवले होते ते आम्ही 2021-2022 मध्ये पूर्ण केले आहे. आम्ही इथेनॉलमध्ये 20 टक्के मिश्रणाबद्दल बोललो होतो, तेही आम्ही वेळेच्या आधी पाच वर्षे पूर्ण केले. आम्ही 500 अब्ज डॉलर्सच्या निर्यातीबद्दल बोललो होतो, ती देखील 500 अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त करण्याआधी. आम्ही ठरवलं देशात नवीन संसद स्थापन व्हावी, अशी 25 वर्षांपासून आपल्या देशात चर्चा सुरू होती. संसदेचे असे कोणतेही अधिवेशन नव्हते, माझ्या प्रिय बंधू आणि भगिनींनो, नव्या संसदेसाठी मोदींनीच नवी संसद बनवली आहे. हे काम करणारे सरकार आहे, निर्धारित उद्दिष्टे ओलांडणारे सरकार आहे, हा एक नवा भारत आहे, हा आत्मविश्वासाने भरलेला भारत आहे, हा असा भारत आहे जो आपले संकल्प प्रत्यक्षात आणण्यासाठी कठोर परिश्रम करतो आहे. आणि म्हणून हा भारत थांबत नाही, हा भारत थकत नाही, हा भारत दमत नाही आणि हा भारत हार मानत नाही. आणि म्हणूनच माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, आर्थिक ताकद पूर्ण भरली आहे, आमच्या सामरिक शक्तीला नवीन बळ मिळाले आहे, आमच्या सीमा पूर्वीपेक्षा अधिक सुरक्षित झाल्या आहेत आणि सीमेवर बसलेले माझे सैनिक, देशाच्या सीमांचे रक्षण करणारे माझे सैनिक आणि माझे युनिफॉर्म फोर्स हाताळत आहेत. देशाची अंतर्गत सुरक्षा, स्वातंत्र्याच्या या शुभ उत्सवानिमित्त मी त्यांना खूप खूप शुभेच्छा देतो आणि माझा मुद्दा पुढे नेतो. आपले सैन्य सक्षम झाले पाहिजे, आपले सैन्य तरुण असले पाहिजे, आपले सैन्य युद्धासाठी सज्ज असले पाहिजे, ते लढण्यास सक्षम असले पाहिजे, म्हणूनच आज आपल्या सैन्यात सतत सुधारणा करण्याचे काम केले जात आहे.
रोज ऐकायचो, इथे बॉम्बस्फोट झाला, तिथे बॉम्बस्फोट झाला. या पिशवीला हात लावू नका, असे सर्वत्र लिहिले होते, घोषणा होत होत्या. आज देश सुरक्षित वाटत आहे आणि जेव्हा सुरक्षितता आणि शांतता असेल तेव्हा आपण प्रगतीच्या नव्या आकांक्षा पूर्ण करू शकतो. त्याच्यासाठी साखळी बॉम्बस्फोटांचे युग आता भूतकाळात गेले आहे. निरपराधांचा मृत्यू ही आता भूतकाळाची गोष्ट झाली आहे. आज देशात दहशतवादी हल्ल्यांमध्ये कमालीची घट झाली आहे. नक्षलग्रस्त भागातही मोठा बदल झाला आहे, मोठ्या बदलाचे वातावरण निर्माण झाले आहे.
प्रत्येक गोष्टीत प्रगती आहे, पण 2047 पर्यंत विकसित भारताचे स्वप्न घेऊन आपण पुढे जात आहोत आणि ते स्वप्न नाही, तर 140 कोटी देशवासीयांचा संकल्प आहे. आणि तो संकल्प सिद्ध करण्यासाठी कठोर परिश्रमाचा कळस आहे आणि त्याची सर्वात मोठी ताकद राष्ट्रीय चारित्र्य आहे. ज्या देशांनी जगात प्रगती केली आहे, जे देश जगातील संकटातून बाहेर आले आहेत, त्या सर्व गोष्टींबरोबरच एक महत्त्वाचा उत्प्रेरक घटक आहे, तो राष्ट्रीय स्वभाव आहे. आणि राष्ट्रीय चारित्र्यावर अधिक भर देऊन पुढे जायचे आहे. आपला देश, आपले राष्ट्रीय चारित्र्य तेजस्वी, तेजस्वी, मर्दानी, पराक्रमी, प्रखर होवो; ही आपल्या सर्वांची सामूहिक जबाबदारी आहे. आणि येत्या 25 वर्षांसाठी आपण एकच मंत्र पाळला पाहिजे, हा आपल्या राष्ट्रीय चारित्र्याचा पराकाष्ठा असावा. एकात्मतेचा संदेश देणारा, भारत एकता जगा, माझी भाषा अशी होणार नाही की भारताच्या एकात्मतेला धक्का पोहोचेल. तसेच मी असे काही करणार नाही. प्रत्येक क्षणी देशाला जोडण्यासाठी माझ्याकडून प्रयत्न सुरू राहतील. भारताची एकता आपल्याला बळ देते. उत्तर असो, दक्षिण असो, पूर्व असो, पश्चिम असो, गाव असो, शहर असो, पुरुष असो, स्त्री असो; आपल्या सर्वांमध्ये एकतेच्या भावनेने आणि विविधतेने भरलेल्या देशात एकतेचे सामर्थ्य आहे आणि दुसरे म्हणजे मला त्याचे महत्त्व दिसते, 2047 मध्ये आपला देश विकसित भारत म्हणून पहायचा असेल तर आपल्याला श्रेष्ठ भारत हा मंत्र जगला पाहिजे, आम्हाला व्यक्तिचित्रण करावे लागेल.
आता आमच्या उत्पादनात, मी 2014 मध्ये सांगितले होते, शून्य दोष, शून्य परिणाम. जगातील कोणत्याही टेबलवर मेक इन इंडियाची वस्तू असेल तर जगाने विश्वास ठेवावा, यापेक्षा चांगले काहीही असू शकत नाही. हे अंतिम असेल, आमचे सर्वकाही, आमच्या सेवा सर्वोत्तम असतील, आमचे शब्द सर्वोत्तम असतील, आमच्या संस्था सर्वोत्तम असतील, आमची निर्णय घेण्याची प्रक्रिया सर्वोत्तम असेल. या श्रेष्ठत्वाच्या भावनेने चालायचे आहे. तिसरे म्हणजे, देशात पुढे जाण्यासाठी अतिरिक्त शक्तीची क्षमता भारताला पुढे घेऊन जाणार आहे आणि ती म्हणजे महिलांच्या नेतृत्वाखालील विकास. आज भारत अभिमानाने सांगू शकतो की जगातील कोणत्याही एका देशात नागरी उड्डाण क्षेत्रात महिला वैमानिकांची संख्या जास्त असेल तर माझ्या देशात त्या आहेत. आज चांद्रयानाचा वेग असो, चंद्र मोहिमेचा विषय असो, माझ्या स्त्री-शास्त्रज्ञ त्याचे नेतृत्व करत आहेत. आज महिला बचत गट असावेत. आज आम्ही माझ्या 2 कोटी करोडपती दीदी बनवण्याच्या उद्देशाने महिला बचत गटावर काम करत आहोत. आम्ही आमच्या स्त्री शक्तीच्या क्षमतेचा, महिलांच्या नेतृत्वाखालील विकासाचा प्रचार करत असताना आणि जेव्हा मी G-20 मध्ये महिलांच्या नेतृत्वाखालील विकासाचे विषय पुढे नेले आहेत, तेव्हा संपूर्ण G-20 गट त्याचे महत्त्व स्वीकारत आहे आणि त्याचे महत्त्व स्वीकारत आहे. हे, ते त्याला खूप शक्ती देत आहेत. तसेच भारत हा विविधतेने भरलेला देश आहे. आपण असंतुलित विकासाचे बळी ठरलो आहोत, माझ्या परकेपणामुळे आपल्या देशाचे काही भाग त्याचे बळी ठरले आहेत. आता समतोल विकासासाठी प्रादेशिक आकांक्षांवर भर द्यावा लागेल आणि प्रादेशिक आकांक्षेबाबत त्या भावनेला योग्य तो आदर द्यावा लागेल, कारण आपल्या भारतमातेचा कोणताही भाग अविकसित राहिला तर आपले शरीर विकसित मानले जाणार नाही. आपल्या शरीराचा कोणताही भाग कमकुवत असेल तर आपण निरोगी मानले जाणार नाही, त्याचप्रमाणे माझी भारतमाता, त्याचा कोणताही भाग, समाजातील कोणताही घटक दुबळा राहिला तरी माझी भारत माता सशक्त आणि निरोगी आहे असा विचार करून आपण बसू शकत नाही. आणि म्हणूनच आपण प्रादेशिक आकांक्षांना संबोधित करणे आवश्यक आहे आणि म्हणूनच आपल्याला समाजाच्या सर्वांगीण विकासाच्या दिशेने पुढे जायचे आहे, सर्वांगीण विकास, प्रत्येक प्रदेशाला स्वतःच्या बळावर फुलण्याची संधी मिळते.
भारत ही लोकशाहीची जननी आहे, भारत हे विविधतेचे मॉडेल देखील आहे. अनेक भाषा, अनेक बोली, अनेक वेशभूषा, अनेक विविधता आहेत. या सर्वांच्या जोरावर आपल्याला पुढे जायचे आहे.
मी देशाच्या एकात्मतेबद्दल बोलतो तेव्हा मणिपूरमध्ये एखादी घटना घडली तर महाराष्ट्रात वेदना होतात, आसाममध्ये पूर आला तर केरळ अस्वस्थ होते. भारताच्या कोणत्याही भागात काहीही झाले तरी आपल्याला अवयवदानाची भावना जाणवते. माझ्या देशाच्या मुलींवर अत्याचार होऊ नयेत, ही आपली सामाजिक जबाबदारी आहे, ती आपली कौटुंबिक जबाबदारी आहे आणि देश म्हणून ती आपल्या सर्वांची जबाबदारी आहे. आज जेव्हा अफगाणिस्तानातून गुरु ग्रंथसाहिबचे स्वरूप परत आणले जाते तेव्हा संपूर्ण देशाला अभिमान वाटतो. आज जेव्हा जगातील कोणत्याही देशात, कोविडच्या काळात माझा एक शीख बांधव लंगर घालतो, भुकेल्यांना जेवू घालतो आणि जगभर टाळ्या वाजतात तेव्हा भारताचे हृदय फुलून येते.
आमच्यासाठी जेव्हा स्त्रिया आदराबद्दल बोलतात. आत्ताच, मी एका देशाला भेट देत होतो, तिथे एका ज्येष्ठ मंत्र्याने मला प्रश्न विचारला, तुमच्या मुली विज्ञान आणि अभियांत्रिकी विषय कुठे शिकतात? मी त्यांना सांगितले की आज माझ्या देशात मुलांपेक्षा मुली STEM म्हणजेच विज्ञान, तंत्रज्ञान, अभियांत्रिकी आणि गणित या विषयात जास्तीत जास्त भाग घेत आहेत, त्यामुळे त्यांच्यासाठी हे आश्चर्यकारक होते. आपल्या देशाची ही क्षमता आज दिसून येत आहे.
आज महिला बचत गटात 10 कोटी महिलांचा सहभाग आहे आणि तुम्ही महिला बचत गटांसह गावोगावी गेलात तर तुम्हाला बँकेत दीदी सापडेल, तुम्हाला अंगणवाडीत दीदी सापडेल, तुम्हाला औषधे देणारी दीदी सापडेल आणि आता माझे स्वप्न 2 कोटी आहे. करोडपती. दीदी बनवण्यासाठी गावात 2 कोटी करोडपती दीदी. आणि त्यासाठी नवा पर्याय पाठवला, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान. मला आमच्या गावातील महिलांची क्षमता दिसत आहे आणि म्हणून मी नवीन योजना आखत आहे की आमच्या कृषी क्षेत्रात तंत्रज्ञान यावे, अॅग्रीटेक मजबूत व्हावे, म्हणून आम्ही महिला बचत गटाच्या भगिनींना प्रशिक्षण देऊ. आम्ही ड्रोन चालवण्याचे, ड्रोन दुरुस्त करण्याचे प्रशिक्षण देऊ आणि भारत सरकार अशा हजारो महिला बचत गटांना ड्रोन पुरवेल, ते प्रशिक्षण देतील आणि आम्ही आमच्या शेतीच्या कामासाठी ड्रोन सेवा उपलब्ध करून देण्यास सुरुवात करू, सुरुवातीला आम्ही 15 हजार महिला बचत गट.आम्ही मदत गटाच्या माध्यमातून हे ड्रोन उड्डाण सुरू करत आहोत.
आज देश आधुनिकतेकडे वाटचाल करत आहे. महामार्ग असो, रेल्वे असो, हवाई मार्ग असो, आय-वे असो, माहिती मार्ग असो, जलमार्ग असो, असे कोणतेही क्षेत्र नाही जिथे आज देश प्रगतीच्या दिशेने काम करत नाही. गेल्या 9 वर्षात आम्ही किनारी भागात, आदिवासी भागात, आमच्या डोंगराळ भागात विकासावर खूप भर दिला आहे. पर्वतमाला, भारत माला यांसारख्या योजनांच्या माध्यमातून समाजातील त्या घटकाला आम्ही बळ दिले आहे. आपला पूर्व भारत गॅस पाइपलाइनने जोडण्याचे काम आम्ही केले आहे. आम्ही रुग्णालयांची संख्या वाढवली आहे. आमच्या मुलांना डॉक्टर बनण्याचे स्वप्न पूर्ण करता यावे यासाठी आम्ही डॉक्टरांच्या जागांची संख्या वाढवली आहे. आपण मातृभाषेतील अध्यापनात बदल केला आहे आणि त्या दिशेने ते मातृभाषेतून शिक्षण घेऊ शकतात आणि मी भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाचेही आभार मानतो की, भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने आता जो निकाल दिला जाईल तो त्याचा ऑपरेटिव्ह भाग असेल. जे न्यायालयात आले तो त्याच्या भाषेत उपलब्ध होईल. आज मातृभाषेचे महत्त्व वाढत आहे.
आजपर्यंत आपल्या देशातील सीमावर्ती गावांमध्ये व्हायब्रंट बॉर्डर व्हिलेजचा कार्यक्रम सुरू केला आहे आणि आतापर्यंत व्हायब्रंट बॉर्डर व्हिलेज हे देशातील शेवटचे गाव असल्याचे सांगितले जात होते, तो संपूर्ण विचार आम्ही बदलला आहे. हे देशातील शेवटचे गाव नाही, सीमेवर दिसणारे हे माझ्या देशाचे पहिले गाव आहे. सूर्य पूर्वेला उगवला तर त्या बाजूच्या गावाला सूर्यप्रकाशाचा पहिला किरण मिळतो. सूर्यास्त झाला तर शेवटच्या किरणाचा फायदा या बाजूच्या गावाला होतो. हे माझे पहिले गाव आहे आणि मला आनंद आहे की आज या कार्यक्रमातील माझे खास पाहुणे, हे पहिले गाव आहे, एक सीमावर्ती गाव आहे, त्याचे 600 प्रमुख आज लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवरील या महत्त्वपूर्ण कार्यक्रमाचा भाग बनण्यासाठी आले आहेत. तो पहिल्यांदाच एवढ्यावर आला आहे. नव्या निर्धाराने आणि ताकदीने सामील होण्यासाठी आलो आहोत.
आम्ही समतोल विकासासाठी आकांक्षा जिल्हा, आकांक्षी ब्लॉकची कल्पना केली आणि आज आम्हाला आनंददायी परिणाम मिळत आहेत. आज, राज्याच्या सामान्य मापदंडांमध्ये, एकेकाळी खूप मागे असलेले आकांक्षी जिल्हे राज्यातही चांगले काम करू लागले आहेत आणि मला खात्री आहे की येत्या काही दिवसांत आपले महत्त्वाकांक्षी जिल्हे, आपले महत्त्वाकांक्षी गट नक्कीच पुढे जातील. मी म्हटल्याप्रमाणे, मी भारताच्या चारित्र्याबद्दल बोलत होते, प्रथम मी भारताच्या एकतेबद्दल बोललो, दुसरे मी म्हणालो की भारताने उत्कृष्टतेवर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे, तिसरे मी महिलांच्या विकासाबद्दल सांगितले. आणि आज मला आणखी एक गोष्ट सांगायची आहे की आपण चौथ्या मुद्द्याबद्दल म्हटल्याप्रमाणे प्रादेशिक आकांक्षा ही पाचवी महत्त्वाची गोष्ट आहे आणि भारत आता त्या दिशेने वाटचाल करत आहे आणि ते आपले राष्ट्रीय चरित्र आहे, आपण जगाच्या भल्यासाठी विचार केला पाहिजे. . आपल्याला देश इतका मजबूत बनवायचा आहे, जे जगाच्या कल्याणासाठीही आपली भूमिका बजावतात. आणि आज कोरोना नंतर, मी पाहतोय, संकटाच्या वेळी ज्या प्रकारे देशाने जगाला मदत केली, त्याचाच परिणाम असा आहे की आज आपला देश जगासमोर जगाच्या मित्राच्या रूपात आहे. जगाचा अतूट साथीदार म्हणून. आज माझ्या देशाची ओळख झाली आहे. जेव्हा आपण जागतिक मंगळ ग्रहाविषयी बोलतो तेव्हा भारताची मूळ कल्पना ही आहे की ती कल्पना पुढे नेणारे आपणच लोक आहोत आणि मला आनंद आहे की आज १५ ऑगस्टच्या निमित्ताने अमेरिकन संसदेचे अनेक निवडून आलेले मान्यवर देखील आपल्यामध्ये आहेत. मध्ये उपस्थित आहेत भारताची विचारसरणी काय आहे, जागतिक मंगळाची बाब कशी पुढे नेणार आहोत. आता बघा, विचार करताना आपण काय म्हणतो, हे तत्त्वज्ञान आपण जगासमोर ठेवले आहे, आणि जग आपल्याशी त्या तत्त्वज्ञानाशी जोडले जात आहे. आम्ही एक सूर्य, एक जग, एक ग्रिड म्हणालो. नवीकरणीय उर्जेच्या क्षेत्रात आमच्याकडे खूप मोठे विधान आहे, आज जग ते स्वीकारत आहे. कोविड नंतर, आम्ही जगाला सांगितले की आमचा दृष्टीकोन एक पृथ्वी, एक आरोग्य असावा. समस्या तेव्हाच सुटतील जेव्हा मनुष्य, प्राणी आणि वनस्पतींना आजाराच्या वेळी समानतेने संबोधित केले जाईल, तेव्हाच आम्ही हे करू. आम्ही G-20 शिखर परिषदेसाठी जगासमोर म्हटले आहे, एक जग, एक कुटुंब, एक भविष्य, हा विचार घेऊन आम्ही पुढे जात आहोत. आम्ही जगासमोर असलेल्या हवामान संकटाचा मार्ग दाखवला आहे, आम्ही पर्यावरणासाठी लाईफस्टाईल मिशन लाइव्ह मिशन सुरू केले आहे. आम्ही एकत्रितपणे जगासमोर आंतरराष्ट्रीय सौर आघाडीची स्थापना केली आणि आज जगातील अनेक देश आंतरराष्ट्रीय सौर आघाडीचा भाग बनत आहेत. जैवविविधतेचे महत्त्व पाहून आम्ही बिग कॅट अलायन्सची व्यवस्था पुढे नेली आहे. नैसर्गिक आपत्तींमुळे ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे पायाभूत सुविधांचे होणारे नुकसान आपण पाहिले आहे, त्यासाठी दूरगामी व्यवस्था आवश्यक आहे. आणि त्यामुळेआपत्ती प्रतिरोधक पायाभूत सुविधांसाठी युती , CDRI ने जगाला एक उपाय दिला आहे. आज जग समुद्रांना संघर्षाचे केंद्र बनवत आहे, मग आपण जगाला महासागरांचे व्यासपीठ दिले आहे. जे जागतिक सागरी शांततेची हमी बनू शकते. पारंपारिक औषध पद्धतीवर भर देऊन भारतात WHO चे जागतिक स्तरावरील केंद्र स्थापन करण्याच्या दिशेने आम्ही काम केले आहे. आम्ही योग आणि आयुषच्या माध्यमातून जगाच्या कल्याणासाठी आणि जगाच्या आरोग्यासाठी काम केले आहे. आज भारत जागतिक मंगळावर भक्कम पाया रचत आहे. हा मजबूत पाया पुढे नेणे हे आपल्या सर्वांचे काम आहे. आपल्या सर्वांची जबाबदारी आहे.
स्वप्ने अनेक आहेत, संकल्प स्पष्ट आहेत, धोरणे स्पष्ट आहेत. नियात समोर प्रश्नचिन्ह नाही. पण आपल्याला काही वास्तव स्वीकारावे लागतील आणि ते सोडवण्यासाठी माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, आज मी लाल किल्ल्यावरून तुमची मदत घ्यायला आलो आहे, लाल किल्ल्यावरून तुमचा आशीर्वाद घ्यायला आलो आहे. कारण गेल्या काही वर्षांत मी देशाला जे समजले आहे, देशाच्या गरजा काय पाहिल्या आहेत. आणि अनुभवाच्या आधारे मी म्हणतोय की आज त्या गोष्टी गांभीर्याने घ्याव्या लागतील. स्वातंत्र्याच्या सुवर्णकाळात, 2047 मध्ये, जेव्हा देश स्वातंत्र्याची 100 वर्षे साजरी करेल, त्या वेळी जगात भारताचा तिरंगा ध्वज विकसित भारताचा तिरंगा ध्वज असावा; पारदर्शकता आणि निष्पक्षता ही पहिली मजबूत गरज आहे. त्या बळावर आपण जेवढे खत-पाणी देऊ शकतो, तेवढे आपण संस्थांच्या माध्यमातून देऊ शकतो, नागरिक म्हणून देऊ शकतो, आपण कुटुंब म्हणून देऊ शकतो, ही आपली सामूहिक जबाबदारी असली पाहिजे. आणि म्हणूनच गेल्या 75 वर्षांचा इतिहास पाहा, भारताच्या क्षमतेत कोणतीही कमतरता नव्हती आणि एकेकाळी सोन्याचा पक्षी म्हणवणारा हा देश पुन्हा त्या क्षमतेने का उभा राहू शकत नाही. मित्रांनो, माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, माझा एक अढळ विश्वास आहे की 2047 मध्ये, जेव्हा देश स्वातंत्र्याची 100 वर्षे साजरी करेल, तेव्हा माझा देश विकसित भारत असेल. आणि मी हे माझ्या देशाच्या ताकदीच्या जोरावर म्हणत आहे. माझ्या उपलब्ध साधनसंपत्तीच्या आधारे आणि सर्वात जास्त माझ्या 30 वर्षांखालील युवाशक्तीच्या आधारे सांगतो. मी माझ्या माता-भगिनींच्या बळावर सांगतोय, पण त्यात काही अडथळे असतील तर गेल्या 75 वर्षांत काही उत्कृष्ट कृती केल्या आहेत. हा आपल्या समाजव्यवस्थेचा असा भाग बनला आहे की कधी कधी आपण डोळे मिटूनही जातो. आता डोळे बंद करण्याची वेळ नाही. स्वप्ने पूर्ण करायची असतील, संकल्प पार पाडायचे असतील, तर डोळे वटारून तीन वाईटांशी लढणे ही काळाची गरज आहे. भ्रष्टाचार आपल्या देशाच्या सर्व समस्यांच्या मुळाशी आहे, दीमक प्रमाणे त्याने देशाच्या सर्व यंत्रणा, देशाच्या सर्व क्षमता हिसकावून घेतल्या आहेत. भ्रष्टाचारापासून मुक्तता, प्रत्येक घटकात, प्रत्येक क्षेत्रात भ्रष्टाचाराविरुद्ध लढा आणि मी देशवासियांनो, माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, ही मोदींच्या जीवनाची बांधिलकी आहे, ही माझ्या व्यक्तिमत्त्वाची बांधिलकी आहे की मी भ्रष्टाचाराविरुद्ध लढत राहीन. दुसरे, कुटुंबवादाने आपला देश हिसकावून घेतला आहे. या कुटुंबव्यवस्थेने ज्या प्रकारे देश घट्ट धरून ठेवला आहे, देशातील लोकांचे हक्क हिरावून घेतले आहेत आणि तिसरी वाईट गोष्ट म्हणजे तुष्टीकरण. तुष्टीकरणातही देशाचा मूळ विचार, देशाच्या सर्वसमावेशकतेने आपल्या राष्ट्रीय चारित्र्यावर कलंक लावला आहे. या लोकांनी सर्व काही नष्ट केले. आणि म्हणूनच माझ्या प्रिय देशबांधवांनो, म्हणून माझ्या प्रिय कुटुंबियांनो, या तिन्ही वाईट गोष्टींविरुद्ध आपल्याला पूर्ण ताकदीने लढायचे आहे. भ्रष्टाचार, घराणेशाही, तुष्टीकरण, ही आव्हाने, या गोष्टी फोफावल्या आहेत ज्या आपल्या देशातील लोकांच्या आशा-आकांक्षा दडपतात. आपल्या देशातील काही लोकांकडे जे काही थोडेसे सामर्थ्य आहे त्याचे ते शोषण करते. या गोष्टी आपल्या लोकांच्या आशा आणि आकांक्षांवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करतात. आपले गरीब असोत, दलित असोत, मागासलेले असोत, पसमांदा असोत, आपले आदिवासी बंधू-भगिनी असोत, आपल्या माता-भगिनी असोत, आपल्या हक्कासाठी आपण या तिन्ही दुष्कृत्यांपासून मुक्त झालो आहोत. भ्रष्टाचाराविरुद्ध द्वेषाचे वातावरण निर्माण करावे लागेल. घाण जशी आपल्या मनात द्वेष निर्माण करते तशी मला घाण आवडत नाही. सार्वजनिक जीवनात यापेक्षा मोठी अस्वच्छता असूच शकत नाही. आणि म्हणूनच आपल्या स्वच्छता मोहिमेला नवे वळण द्यायचे आहे की भ्रष्टाचारापासून मुक्ती मिळवायची आहे. तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून भ्रष्टाचारमुक्त करण्यासाठी सरकार खूप प्रयत्न करत आहे. तुम्हाला जाणून आश्चर्य वाटेल, या देशात गेल्या 9 वर्षांत मी असे एक काम केले; जर तुम्ही आकडा ऐकलात तर तुम्हाला असे वाटेल की मोदी असे वागतात जसे की मी जवळपास 10 कोटी लोक घेत असलेले चुकीचे फायदे थांबवले आहेत. तर तुमच्यापैकी कोणी म्हणेल की तुम्ही लोकांवर अन्याय केला आहे; नाही, हे १० कोटी लोक कोण होते, हे १० कोटी लोक असे लोक होते ज्यांचा जन्मही झाला नव्हता आणि त्यांच्या नावाने विधवा व्हायचे, म्हातारे व्हायचे, अपंग व्हायचे, लाभ घ्यायचे. . अशा 100 दशलक्ष बेनामी गोष्टींना आळा घालण्याचे पुण्यपूर्ण काम, भ्रष्टाचाऱ्यांची जी संपत्ती आपण जप्त केली आहे, ती पूर्वीपेक्षा 20 पटीने जास्त आहे. मी या देशात गेल्या 9 वर्षांत एक गोष्ट केली; जर तुम्ही आकडा ऐकलात तर तुम्हाला असे वाटेल की मोदी असे वागतात जसे की मी जवळपास 10 कोटी लोक घेत असलेले चुकीचे फायदे थांबवले आहेत. तर तुमच्यापैकी कोणी म्हणेल की तुम्ही लोकांवर अन्याय केला आहे; नाही, हे १० कोटी लोक कोण होते, हे 10 कोटी लोक असे लोक होते ज्यांचा जन्मही झाला नव्हता आणि त्यांच्या नावाने विधवा व्हायचे, म्हातारे व्हायचे, अपंग व्हायचे, लाभ घ्यायचे. . अशा 100 दशलक्ष बेनामी गोष्टींना आळा घालण्याचे पुण्यपूर्ण काम, भ्रष्टाचाऱ्यांची जी संपत्ती आपण जप्त केली आहे, ती पूर्वीपेक्षा 20 पटीने जास्त आहे. मी या देशात गेल्या 9 वर्षांत एक गोष्ट केली; जर तुम्ही आकडा ऐकलात तर तुम्हाला असे वाटेल की मोदी असे वागतात जसे की मी जवळपास 10 कोटी लोक घेत असलेले चुकीचे फायदे थांबवले आहेत. तर तुमच्यापैकी कोणी म्हणेल की तुम्ही लोकांवर अन्याय केला आहे; नाही, हे १० कोटी लोक कोण होते, हे १० कोटी लोक असे लोक होते ज्यांचा जन्मही झाला नव्हता आणि त्यांच्या नावाने विधवा व्हायचे, म्हातारे व्हायचे, अपंग व्हायचे, लाभ घ्यायचे. . अशा 100 दशलक्ष बेनामी गोष्टींना आळा घालण्याचे पुण्यपूर्ण काम, भ्रष्टाचाऱ्यांची जी संपत्ती आपण जप्त केली आहे, ती पूर्वीपेक्षा 20 पटीने जास्त आहे. तो अपंग व्हायचा, फायदे घेतले जायचे. अशा 100 दशलक्ष बेनामी गोष्टींना आळा घालण्याचे पुण्यपूर्ण काम, भ्रष्टाचाऱ्यांची जी संपत्ती आपण जप्त केली आहे, ती पूर्वीपेक्षा 20 पटीने जास्त आहे. तो अपंग व्हायचा, फायदे घेतले जायचे. अशा 100 दशलक्ष बेनामी गोष्टींना आळा घालण्याचे पुण्यपूर्ण काम, भ्रष्टाचाऱ्यांची जी संपत्ती आपण जप्त केली आहे, ती पूर्वीपेक्षा 20 पटीने जास्त आहे.
तुमचे कष्टाचे पैसे घेऊन हे लोक पळून गेले. 20 पट अधिक मालमत्ता जप्त करणे, त्यामुळे लोकांचा माझ्याबद्दलचा रोष अतिशय स्वाभाविक आहे. पण मला भ्रष्टाचाराविरुद्धची लढाई पुढे न्यावी लागेल. आपल्या सरकारी यंत्रणेमुळे पूर्वी कॅमेऱ्यासमोर काहीतरी घडायचे, पण नंतर गोष्टी अडकून पडायच्या. पूर्वीपेक्षा कितीतरी पट अधिक आरोपपत्रे आम्ही न्यायालयात केली आणि आता आम्हाला जामीनही मिळत नाही, अशी खंबीर यंत्रणा घेऊन आम्ही पुढे जात आहोत, कारण आम्ही भ्रष्टाचाराविरुद्ध प्रामाणिकपणे लढत आहोत. आज कुटुंबवाद आणि तुष्टीकरणामुळे देशाचे मोठे दुर्दैव झाले आहे. आता लोकशाहीत असे कसे होऊ शकते त्या राजकीय पक्षावर, आणि मी राजकीय पक्षावर विशेष भर देत आहे, आज माझ्या देशाच्या लोकशाहीमध्ये अशी विकृती निर्माण झाली आहे जी भारताची लोकशाही कधीच मजबूत करू शकत नाही आणि तो रोग काय आहे, कुटुंबीय पक्ष. आणि त्याचा मंत्र काय आहे, कुटुंबाची पार्टी, कुटुंबाद्वारे आणि कुटुंबासाठी. त्यांचा राजकीय पक्ष, त्यांचा राजकीय पक्ष कुटुंबाचा, कुटुंबाचा आणि कुटुंबाचा आहे हा त्यांचा जीवनमंत्र आहे. नेपोटिझम आणि नेपोटिझम हे प्रतिभेचे शत्रू आहेत, क्षमता नाकारतात, क्षमता स्वीकारत नाहीत. आणि म्हणूनच, या कुटुंबवादाच्या देशाच्या लोकशाहीच्या बळकटीसाठी, त्याची मुक्तता आवश्यक आहे. सर्वजन हिताय सर्वजन सुखाय, सर्वांना अधिकार मिळाले पाहिजेत, त्यामुळे सामाजिक न्यायासाठीही हे अत्यंत आवश्यक आहे, त्याचप्रमाणे तुष्टीकरणाने सामाजिक न्यायाची सर्वात मोठी हानी केली आहे. कोणी सामाजिक न्याय नष्ट केला असेल, तर ही तुष्टीकरणाची विचारसरणी, तुष्टीकरणाचे राजकारण, तुष्टीकरणाच्या सरकारी योजना, यामुळे सामाजिक न्यायाचा घात केला आहे. आणि म्हणूनच आपल्याला तुष्टीकरण, भ्रष्टाचार हेच विकासाचे सर्वात मोठे शत्रू दिसतात. देशाचा विकास हवा असेल तर देश 2047,
आपल्या सर्वांची खूप महत्वाची जबाबदारी आहे, आपण ज्या पद्धतीने जगलात, आपल्या भावी पिढीला असे जीवन जगण्यास भाग पाडणे, हा आपला गुन्हा आहे, आपल्या भावी पिढीला असा समृद्ध देश देणे ही आपली जबाबदारी आहे.असा समतोल देश द्या, सामाजिक न्यायाचा वारसा लाभलेला असा देश, की छोट्या छोट्या गोष्टी मिळवण्यासाठी त्यांना कधीही संघर्ष करावा लागणार नाही. आपल्या सर्वांचे कर्तव्य आहे, प्रत्येक नागरिकाचे कर्तव्य आहे आणि हा अमरत्वाचा काळ आहे. आपण आपल्या कर्तव्यापासून मागे हटू शकत नाही, पूज्य बापूंच्या स्वप्नातला भारत आपल्याला घडवायचा आहे, आपल्या स्वातंत्र्यसैनिकांचे स्वप्न असलेला भारत आपल्याला घडवायचा आहे, जो भारत आपल्या हुतात्म्यांचा होता, तो भारत आपल्याला घडवायचा आहे. मातृभूमीसाठी जीव देणाऱ्या नायिकांचा तो होता.
2014 मध्ये जेव्हा मी तुमच्याकडे आलो होतो, तेव्हा 2014 मध्ये परिवर्तनाचे वचन घेऊन आलो होतो. 2014 मध्ये मी तुम्हाला वचन दिले होते की मी बदल घडवून आणेन. आणि माझ्या कुटुंबातील 140 कोटी, तुम्ही माझ्यावर विश्वास ठेवला आहे आणि मी विश्वास पूर्ण करण्याचा प्रयत्न केला आहे. सुधारणा करा, करा, परिवर्तन करा, 5 वर्षांपासून दिलेले वचन विश्वासात बदलले कारण मी परिवर्तनाचे वचन दिले होते. रिफॉर्म, परफॉर्म, ट्रान्सफॉर्म या माध्यमातून मी या वचनाचे विश्वासात रुपांतर केले आहे. कठोर परिश्रम केले, देशासाठी केले, अभिमानाने केले, केवळ आणि फक्त राष्ट्र प्रथम या भावनेने केले. 2019 मधील माझ्या कामगिरीच्या जोरावर तुम्ही सर्वांनी मला पुन्हा आशीर्वाद दिले आहेत. बदलाचे आश्वासन मला येथे मिळाले, कामगिरीने मला परत मिळवून दिले आणि पुढील 5 वर्षे अभूतपूर्व वाढीची आहेत. 2047 चे स्वप्न साकार करण्याचा सर्वात मोठा सुवर्ण क्षण म्हणजे येणारी 5 वर्षे. आणि पुढच्या वेळी 15 ऑगस्टला या लाल किल्ल्यावरून मी तुम्हाला देशाच्या कामगिरीबद्दल सांगेन,
माझ्या कुटुंबातील सदस्यांनो, मी तुमच्यातून आलो आहे, मी तुमच्यातून बाहेर आलो आहे, मी तुमच्यासाठी जगतो. जरी मी स्वप्नात असलो तरी ते तुझ्यासाठी येते. मला घाम फुटला तरी तो तुझ्यासाठी आहे, तू माझ्यावर जबाबदारी दिली आहेस म्हणून नाही, तू माझा परिवार आहेस आणि तुझ्या कुटुंबाचा एक सदस्य म्हणून मी ते करतोय, तुझं दु:ख मी पाहू शकत नाही, मी बघत राहु शकत नाही. तुझी स्वप्ने तुटतात. मी एक अशी व्यक्ती आहे जी तुझा जोडीदार होण्याचा, तुझा सेवक होण्याचा, तुझ्याशी जोडण्याचा, तुझ्यासोबत राहण्याचा, तुझ्यासाठी लढण्याचा, तुझा संकल्प पूर्णत्वाकडे नेण्याचा संकल्प घेऊन गेलो आहे आणि माझा आमच्या स्वप्नांवर विश्वास आहे. आपले पूर्वज स्वातंत्र्यासाठी लढले होते, ती स्वप्ने आपल्यासोबत आहेत. स्वातंत्र्यलढ्यात बलिदान देणाऱ्यांचे आशीर्वाद आपल्या पाठीशी आहेत आणि 140 कोटी देशवासियांना अशी संधी आली आहे.
आज जेव्हा मी तुमच्याशी अमृत कालमध्ये बोलत आहे, हे अमृत कालचे पहिले वर्ष आहे, जेव्हा मी अमृत कालच्या या पहिल्या वर्षी तुमच्याशी बोलत आहे, तेव्हा मला तुम्हाला पूर्ण आत्मविश्वासाने सांगायचे आहे-
फिरणारे चक्र,
अमरत्वाचे चाक,
प्रत्येकाची स्वप्ने, आपली स्वप्ने,
सर्व स्वप्ने फुलतात, चला धीर धरूया, चला शूर होऊया, चला तरूणूया,
योग्य धोरण नवीन, वेग योग्य मार्ग नवीन,
आव्हान निवडा, देशाचे नाव जगात उंचवा.
भारताच्या कानाकोपऱ्यात बसलेल्या माझ्या कुटुंबातील सदस्यांना, जगाच्या कानाकोपऱ्यात राहणाऱ्या माझ्या कुटुंबियांना, मी पुन्हा एकदा तुम्हा सर्वांना स्वातंत्र्यदिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा देतो. आणि हा अमृत काल आपल्या सर्वांसाठी कर्तव्यकाळ आहे. हा अमृत काल म्हणजे माँ भारतीसाठी आपण सर्वांनी काहीतरी करण्याची वेळ आहे. स्वातंत्र्ययुद्ध सुरू असताना 1947 पूर्वी जन्मलेल्या पिढीला देशासाठी मरण्याची संधी मिळाली. देशासाठी मरण्याची एकही संधी त्यांनी सोडली नाही, पण देशासाठी मरण्याची संधी आमच्याकडे नाही. पण देशासाठी जगण्याची यापेक्षा मोठी संधी असू शकत नाही. प्रत्येक क्षण देशासाठी जगायचा आहे, या संकल्पासोबतच १४० कोटी देशवासीयांच्या स्वप्नांचा संकल्पही या अमर कालात करायचा आहे. 140 कोटी देशवासीयांच्या संकल्पाचे रूपांतर कर्तृत्वात करायचे आहे आणि 2047 मध्ये जेव्हा तिरंगा ध्वज फडकणार आहे, तेव्हा जग विकसित भारताचे गुणगान करत असेल. या विश्वासाने, या संकल्पासह मी तुम्हा सर्वांना खूप खूप शुभेच्छा देतो. खूप खूप अभिनंदन.